چگونه یک فرش (ماشینی) خوب را انتخاب کنید؟

فرش، رونق خانه است و به آن روح زندگی می‌بخشد. کمتر خانه ایرانی را می‌توانید بیابید که در آن تخته فرشی بر روی زمین نباشد. بودن فرش در یک خانه آنقدر اثرگزار است که در برخی خانه‌ها تا زمانی که فرش را بر روی زمین پهن نکرده‌اید چیدمان خانه به نظر نمی‌رسد. باید فرش بر کف خانه انداخته شود تا آنوقت درک کرد وارد جایی شده‌اید که قرار است خانه شما باشد.

با توجه به ارزش و اهمیت وجود فرش در خانه‌ها نحوه انتخاب آن نیز بسیار اهمیت دارد. برای همین تا می‌توانید در انتخاب این رکن مهم خانه زمان و سلیقه به خرج دهید. فرش بخشی از دکوراسیون خانه است که سال‌های سال برایتان کارایی دارد؛ بدون آنکه ذره‌ای از روح و جلال‌اش کاسته شود. به همین دلیل هزینه کردن برای این بخش از خانه ارزش‌اش را دارد.

بسیاری از خانواده‌های سنتی بر این عقیده هستند که فرش خانه باید از نوع دستی باشد و ماشینی را به عنوان فرش مرغوب نمی‌شناسند و قبول ندارند. اما قیمت بالای فرش دستباف موجب می‌شود تا بسیاری از خانواده‌ها به ویژه خانواده‌های عروس در توان‌شان نباشند که بتوانند در لیست جهاز دخترشان فرش دستباف لحاظ کنند. از طرف دیگر وجود فرش‌های ماشینی با کیفیت، مرغوبیت، تنوع و... فراوان باعث می‌شود تا این دسته از فرش‌ها نیز دلبربایی خاص خودشان را داشته باشند و در صورت خرید فرش ماشینی ‌از برندهای مطرح کشور و همچنین نگهداری درست از آن می‌تواند همان کارایی را برای شما داشته باشد که یک فرش دستباف قابلیت آن را دارد. پس دانستن چند نکته درمورد انتخاب یک فرش ماشینی مرغوب می‌تواند شما را در انتخاب مهمترین رکن یک خانه ایرانی کمک کند.

خانه شما می‌خواهد مدرن باشد یا کلاسیک یا سنتی، کوچک باشد یا بزرگ، دارای کف پارکت باشد یا سرامیک یا موزاییک و... به حداقل یک تخته فرش نیاز دارد. پس بابت داشتن آن مقاومت نکنید. در عوض برای داشتن یک فرش ایده‌آل زمان و سلیقه کافی به خرج دهید و تاحدودی خساست را کنار بگذارید.

چند متری بخرید؟

تخته فرش‌های موجود در بازار دارای انواع متراژ هستند. از قالیچه گرفته تا 3 متری، 6 متری، 9 متری و 12 متری. شما بسته به متراژ خانه، نوع کارایی، میزان پاخور بودن، سبک زندگی و عادت‌های روزمره‌تان می‌توانید درمورد متراژ فرش مدنظرتان تصمیم بگیرید. به طور معمول این روزها برای یک دکوراسیون شیک گفته می شود فرش باید تا 10 سانتی‌متر از پایه مبل‌ها فاصله داشته‌باشد تا نمای خانه را به خوبی به نمایش گذارد.

چه رنگی بخرید؟

خانه‌ای که غرق رنگ‌های مناسب باشد همیشه آرامش‌بخش است. اگر به طور مداوم نمی‌توانید خانه را تمیز و مرتب کنید و هفته‌ای یک بار خانه‌تان را جارو کنید، همچنین دارای کودک یا حیوان خانگی هستید یا در خانه با کفش وارد می‌شوید اصلا به فکر انتخاب فرش به رنگ روشن یا طرح‌های خلوت نباشید. چون بر روی این فرش‌ها آشغال و لک بسیار سریع خودنمایی می‌کند و نمای زیبایی به خانه نمی‌بخشد. اما اگر از این نظرها قابلیت رعایت نظافت و تمیزی را دارید فرش روشن، زیبایی منحصر به فردی دارد و خانه را روشن و دلباز نیز نشان می‌دهد. از طرف دیگر رنگ‌های تیره نیز فضایی دنج، گرم و صمیمی به وجود می‌آورد.

تار و پود فرش را بشناسید

برای تولید فرش ماشینی از مواد مختلفی از جمله نایلون، اولفین، پشم، اکریلیک، پلی استر، پلی‌پروپیلن و... استفاده می شود که هر کدام دارای معایب و محاسنی است که در ادامه به صورت کوتاه به آنها اشاره می کنیم.

 فرشی که در بافت‌اش از «نایلون» استفاده شده دارای تار و پود مقاومی است؛ اما گرد و خاک را پراکنده می‌کنند. این فرش‌ها نسبت به دیگر فرش‌ها قیمت ارزان‌تری دارند.

فرش از جنس «اولفین» راحت تمیز می‌شود؛ اما به مرور از حالت اصلی‌اش خارج شده و کش می‌آید. تنوع در رنگ، عدم جذب رطوبت و مقاومت در برابر نور آفتاب از مزایای این جنس از فرش است؛ اما عمر کوتاهی دارد، آلودگی را جذب کرده و به سادگی شسته نمی‌شود.

در فرش «پشمی» با وجود داشتن ماندگاری بالا اما؛ گرد و خاک از آن به سختی جدا می‌شود و وقتی روی آن آب ریخته شود بوی خوبی نمی‌دهد. فرش پشمی نرم است، کمتر تغییر حالت می‌دهد. همچنین در سرما و گرما عایق خوبی برای کف محسوب می‌شود. اگر می‌خواهید به مدت طولانی از فرش استفاده کنید فرش پشمی را پیشنهاد می‌کنیم؛ اما گران است و پرزهای آن حساسیت زاست.
اگر دقت کرده باشید برخی از فرش‌ها دارای پرز زیادی هستند. به طوری که به لباس و بدن شما هم می‌چسبد. این فرش‌ها از جنس «اکریلیک» و «پلی‌استر» هستند که در زمان خرید دارای حجم زیاد است؛ اما به مرور به دلیل از دست دادن پرزهایش از زیبایی آن کاسته می‌شود. فرش‌هایی که در مدت زمان زیادی این پرزها را از خود جدا کند اصلا فرش مرغوبی محسوب نمی‌شوند. البته امروزه نوعی الیاف آکریلیک در تولید فرش ماشینی مورد استفاده قرار می‌گیرد که به آن اصطلاحا «هیت ست» شده می‌گویند. مرغوبیت این الیاف باعث زیباتر شدن فرش می‌شوند. با این حال فرش‌های پلی‌استر یا اصطلاحا فرش تمام ابریشم به دلیل رنگ پذیر بودن بسیار عالی الیاف‌شان دارای تنوع بیشتری در بافت و رنگ هستند. این جنس فرش به درخشندگی و زیبایی فرش ابریشمی دستباف نزدیک است. به همین دلیل قیمت فرش‌های پلی‌استر به نسبت فرش‌های پشمی و اکریلیک مناسب‌تر است و تنوع رنگ و زیبایی بهتری دارد. همچنین چون رطوبت را به خود کم می‌گیرند زمان شسته شدن خیلی سریع‌تر خشک می‌شوند و در برابر تابش خورشید مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهند. اما آلودگی در آن به سختی پاک می‌شود. به طور کلی فرش های اکریلیک نسبت به دیگر فرش‌ها دارای دوام و طول عمر بیشتری هستند. الیاف پلی‌استر به خاطر ظرافت بیشتر، زودتر از سایر فرش‌ها آسیب می‌بینند و استفاده آن‌ها در محل‌های پررفت و آمد و جاهایی که پاخور فرش بیشتر است توصیه نمی‌شود.

«پلی‌پروپیلن» نمونه‌ای دیگر از الیاف است که در گذشته بیشتر برای تولید موکت به کار برده می‌شد و ارزان بودن در کنار مقاومت بالای این الیاف از ویژگی‌های مثبت آن به حساب می‌آید؛ اما رنگ پذیری مشکل و نرم نبودن این نوع فرش‌ها از معایب فرشی با این جنس به محسوب می‌شود.

تراکم، گره و الیاف

برای خرید یک فرش تنها به ظاهر و زیبایی توجه نکنید. آنچه در فرش ارزشمند است جنس و دوام آن خواهدبود. یک فرش خوب باید تراکم، گره و الیافش ترکیب درستی باشد. تراکم به نزدیکی گره‌ها گفته می‌شود. هرچه پرز (خواب) و شانه‌‌ها پرتراکم‌تر باشد فرش شما دوام بیشتری خواهد داشت. گره‌ها نیز به چرخش الیاف به دور خود گفته می‌شود. هرچه چرخش‌های الیاف محکم‌تر باشد به دوام فرش افزوده می‌شود. فهمیدن تراکم و گره فرش کار دوشواری نیست. پشت تمام فرش‌های ماشینی (البته اگر از جای معتبر خریداری شود) دارای یک شناسنامه است که بر روی آن میزان تراکم، گره و نوع الیاف نوشته شده‌است. شما با مطالعه این شناسنامه و هچنین بررسی دقیق به بافت پشت فرش که پارگی، گره خوردگی، ناهمگونی نداشته‌باشد. علاوه بر این از طریق پشت فرش به تعداد گره‌ها، نحوه تراکم و کوبیدگی پودها و همچنین یکنواختی طرح، و... توجه کنید تا با اطمینان خرید کنید. پوسیدگی و روفو شدن فرش نیز با رویت پشت آن اگر ریزبین شوید کاملا مشخص خواهدبود. فرش را باید از زوایای مختلف و در نور طبیعی مورد بررسی قرار گیرد. تمام رنگ‌ها باید به صورت یکدست در فرش مشاهده شود. رنگ فرش در جهت خواب آن تیره‌تر از رنگ آن در جهت عکس خواب فرش به نظر می‌رسد در نتیجه خطوط طرح درجهت عکس خواب به نحو مشخص‌تری دیده می‌شود. با مالیدن تکه پارچه مرطوب بر روی قسمت‌های رنگ‌دار مشکوک می‌توانید از ثبوت رنگ‌های فرش مطمئن شوید.

در زمان انتخاب فرش به جنس پرز آن دقت کنید. پرز فرش باید با دوام، درخشان و انعطاف پذیر باشد فرش‌های با پرز نرم نسبت به فرش‌های با پرز ضخیم دوام کمتری دارند و همچنین گرد و خاک بیشتری جذب می کنند و مانند فرش‌های با پرز خشن هم تمیز نمی‌شوند.