آموزش تعویض زغال ابزارهای برقی

ابزارهای برقی، با وجود ظاهر ساده و کارکرد مکانیکی، در درون خود از مجموعه‌ای از قطعات الکتریکی و الکترومکانیکی بهره می‌برند که هریک نقش حیاتی در پایداری عملکرد دستگاه ایفا می‌کنند. یکی از این قطعات نسبتاً کوچک اما تأثیرگذار، زغال یا کربن براش است که وظیفه انتقال جریان الکتریکی از منبع تغذیه به روتور موتور را به عهده دارد. در اثر استفاده مکرر، این زغال‌ها به مرور ساییده شده و عملکرد دستگاه را دچار اختلال می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که اگر به‌موقع تعویض نشوند، نه‌تنها کارایی ابزار کاهش می‌یابد، بلکه احتمال آسیب‌دیدگی سایر اجزای حساس نیز افزایش می‌یابد. بنابراین، آشنایی با انواع زغال، علائم پایان عمر آن‌ها، و همچنین آموزش صحیح مراحل تعویض، از ضروریات نگهداری پیشگیرانه برای هر کاربر حرفه‌ای یا نیمه‌حرفه‌ای ابزارهای برقی محسوب می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا بتوانید به سادگی، زغال ابزار برقی خود را تعویض کنید.

انواع زغال ابزارهای برقی

زغال به عنوان یکی از قطعات مهم در ابزارهای برقی، نقش انتقال جریان الکتریکی را به عهده دارد. هر نوع زغال بر اساس مواد به‌کار رفته در ساختار آن، ویژگی‌های خاصی دارد که بر عملکرد دستگاه تاثیر می‌گذارد. با شناخت انواع زغال و خصوصیات هر کدام، می‌توان مناسب‌ترین نوع را برای دستگاه انتخاب کرد تا طول عمر و کیفیت عملکرد بهینه شود. تنوع در ساختار و ترکیبات شیمیایی زغال‌ها باعث شده که هر کدام در شرایط کاری متفاوت بهترین بازده را داشته باشند و به همین دلیل توجه به نوع زغال در نگهداری ابزارهای برقی اهمیت زیادی دارد.

زغال سنگ گرافیتی

از قدیمی‌ترین انواع زغال، زغال سنگ گرافیتی است که در برابر فشار و حرارت مقاومت خوبی نشان می‌دهد. این زغال به دلیل ساختار سخت و محکم خود، عملکرد پایدار و قابل اطمینانی را در ابزارهای برقی ایجاد می‌کند. البته به علت تماس مکرر با قطعات متحرک و اصطکاک، این نوع زغال سریع‌تر ساییده شده و طول عمر محدودی دارد. به همین دلیل، ابزارهایی با سرعت چرخش پایین بیشتر از این زغال استفاده می‌کنند تا نیاز به تعویض آن زیاد نشود. هزینه‌های تعویض مکرر نیز از نقاط ضعف این نوع زغال به شمار می‌رود.

زغال سنگ الکترولیتی

زغال سنگ الکترولیتی با افزودن موادی مانند اکسید گرافیت و فلزات مختلف به ساختار خود، مقاومت الکتریکی بهتری پیدا کرده است. این تغییرات باعث می‌شود که زغال در برابر سایش و حرارت دوام بیشتری داشته باشد و برای دستگاه‌هایی با سرعت چرخش پایین و جریان کم مناسب باشد. وزن بیشتر این نوع زغال نسبت به نمونه‌های معمولی، باعث افزایش وزن کلی ابزار می‌شود که در استفاده طولانی‌مدت ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. اگرچه عمر این زغال نسبت به انواع دیگر بیشتر است، اما باز هم باید به صورت دوره‌ای تعویض شود.

زغال سنگ رزین

نوعی زغال که با ترکیب رزین‌های مختلف مانند اپوکسی یا پلی‌استر ساخته می‌شود، زغال رزین نام دارد. این ترکیب خاص باعث می‌شود که زغال مقاومت خوبی در برابر فشارهای مکانیکی و عوامل شیمیایی داشته باشد. سطح این زغال معمولاً ظاهری روغنی و صابونی دارد که به دلیل وجود رزین است و باعث می‌شود خواص الکتریکی و حرارتی بهبود پیدا کند. با توجه به نوع رزین استفاده شده، زغال رزین در برابر مواد شیمیایی مقاوم‌تر می‌شود و می‌تواند در شرایط مختلف صنعتی عملکرد مناسبی داشته باشد.

زغال فلزی

ترکیبی از کربن و فلزاتی مانند نیکل، کبالت، آهن یا مس، زغال فلزی را تشکیل می‌دهد که در قالب پودر تولید می‌شود. این زغال به دلیل ترکیب خاصش، می‌تواند جریان برق را به خوبی انتقال دهد و مقاومت بالایی در برابر دما و مواد شیمیایی از خود نشان دهد. به همین خاطر، در صنایع مختلف مانند فولادسازی و تولید الکترودهای مغناطیسی کاربرد زیادی دارد. علاوه بر این، قابلیت شکل‌پذیری آسان باعث شده که بتوان آن را در ابعاد و شکل‌های متنوعی ساخت تا نیازهای متفاوت صنعتی را پوشش دهد.

علائم تمام شدن زغال دریل

شاید تا به حال متوجه تمام شدن زغال ابزار برقی خود نشده باشید، اما نشانه‌هایی وجود دارد که با مشاهده آن‌ها می‌توان به پایان عمر زغال پی برد. این علائم اغلب در عملکرد دستگاه نمایان می‌شوند و اگر به‌موقع تشخیص داده نشوند، ممکن است به موتور یا سایر اجزای داخلی آسیب وارد کنند. توجه به این نشانه‌ها می‌تواند از خرابی‌های جدی‌تر جلوگیری کند و موجب افزایش طول عمر ابزار شود.

• بوی سوختگی: افزایش اصطکاک زغال فرسوده با قطعات داخلی، موجب تولید حرارت و در نتیجه بوی سوختگی می‌شود.
• فعال شدن فیوز یا قطع‌کننده برق: افزایش مصرف برق ناشی از عملکرد ناقص زغال، ممکن است سیستم محافظتی را فعال کند.
• جرقه زدن: تماس ناقص زغال با قطعات الکتریکی باعث ایجاد جرقه‌هایی می‌شود که گاهی با صدا و لرزش همراه است.
• کاهش محسوس عملکرد: افت قدرت، کاهش سرعت چرخش و کاهش کارایی کلی دستگاه از نشانه‌های مهم اتمام زغال هستند.

مراحل تعویض زغال دریل

تمامی ابزار های برقی دارای زغال هستند، از دستگاه فرز گرفته تا پیچ گوشتی شارژی و دریل، همگی با اتمام زغال دیگر کارایی قبل را ندارند. مراحل تعویض زغال ابزارهای برقی نسبت با یکدیگر مشابه است و تنها تفاوت آن ها در نحوه باز و بست ابزار می باشد. مطمئنا میدانید که در یک محتوا نمی توان تعویض تمام ابزار های برقی را آموزش داد، به همین دلیل ما تصمیم گرفته ایم که یکی از پرکاربرد ترین ابزار را انتخاب کنیم و مراحل تعویض زغال آن را به شما آموزش دهیم.

جدا کردن دوشاخه از پریز برق

نخستین گام برای آغاز هرگونه اقدام تعمیراتی یا تعویض قطعات، قطع کامل جریان برق است. پیش از آن‌که به ابزار دست بزنید یا محفظه آن را باز کنید، لازم است دریل از منبع تغذیه جدا شود. این اقدام ساده، احتمال خطر برق‌گرفتگی را از بین می‌برد و شرایط ایمنی را برای ادامه کار فراهم می‌کند. به‌ویژه در مورد ابزارهایی که مستقیماً به برق شهری متصل می‌شوند، رعایت این نکته ضروری است.

بازکردن بدنه دریل

در برخی مدل‌ها، محفظه دستگاه به‌صورت کاملاً چفت‌شده طراحی شده است و برای باز کردن آن نیاز به پیچ‌گوشتی مناسب وجود خواهد داشت. معمولاً محل قرارگیری زغال‌ها در زیر پوشش اصلی دستگاه قرار دارد که توسط چند پیچ به بدنه متصل شده است. با باز کردن این پیچ‌ها، می‌توان به ساختار داخلی دریل یا پیچ‌گوشتی دسترسی یافت. توجه داشته باشید که در این مرحله هیچ فشار یا ضربه‌ای به بدنه وارد نشود، زیرا ممکن است به سایر اجزای داخلی آسیب وارد کند.

شناسایی موقعیت زغال‌ها

بعد از گشودن پوسته دریل، آن‌چه که اهمیت می‌یابد، تشخیص دقیق محل استقرار زغال‌ها می باشد. معمولاً زغال‌ها در نزدیکی کلکتور موتور و در قالب دو قطعه گرافیتی مستطیلی‌شکل تعبیه شده‌اند. با نگاه دقیق‌تر، می‌توان آثار ساییدگی یا حتی شکستگی را روی این قطعات مشاهده کرد. در صورت کوتاه‌شدن بیش‌ازحد یا وجود علائم سوختگی، باید تعویض آنها را در اولویت قرار داد، چراکه ادامه استفاده از زغال‌های معیوب، موجب آسیب‌دیدگی موتور خواهد شد.

جدا کردن زغال‌های مستعمل

برای خارج‌سازی زغال‌های فرسوده، باید به‌آرامی و بدون ایجاد فشار زیاد، آن‌ها را از جای خود بیرون آورد. معمولاً این قطعات به کمک فنرهایی در جای خود نگه داشته می‌شوند. هنگام جدا کردن زغال، باید مراقب فنرهای نگهدارنده نیز بود تا دچار پیچ‌خوردگی یا شکستگی نشوند. استفاده از دم باریک در این مرحله، می‌تواند فرآیند کار را ساده‌تر و دقیق‌تر کند، انبر دمباریک عایق کنیپکس مدل986202 و انبر دمباریک بلند کنیپکس مدل2871280 سایز 280 میلی‌متر میتوانند گزینه مناسبی برای این کار باشند.

نصب زغال‌های تازه

پس از اطمینان از تخلیه کامل محل زغال‌های قدیمی، نوبت به جای‌گذاری قطعات جدید می‌رسد. زغال‌ها باید دقیقاً در همان مکان و با همان جهت قبلی نصب شوند تا تماس صحیح با کلکتور حفظ گردد. در این مرحله، اطمینان از قرارگیری صحیح فنرها و عدم گیرکردن زغال در جایگاه، از اهمیت بالایی برخوردار است. چنان‌چه زغال به‌درستی در جای خود ننشیند، ممکن است از حرکت بازماند و عملکرد موتور دچار اختلال شود.

بستن مجدد محفظه دستگاه

با پایان نصب زغال‌های تازه، باید محفظه دستگاه را مانند وضعیت اولیه ببندید. توجه داشته باشید که تمامی پیچ‌ها به‌طور کامل و با میزان فشار مناسب بسته شوند. استفاده از پیچ‌گوشتی مناسب و چک‌کردن مجدد پیچ‌ها از نظر سفتی، می‌تواند از لرزش قطعات در هنگام کار جلوگیری کند. هرگونه نقص در بستن محفظه ممکن است به نفوذ گردوغبار یا آسیب به ساختار داخلی منجر شود.

بررسی عملکرد پس از نصب

در پایان، دستگاه را به برق متصل کرده و آن را برای چند ثانیه روشن کنید تا از صحت عملکرد زغال‌های جدید اطمینان حاصل شود. صدای موتور، میزان لرزش و قدرت چرخش همگی می‌توانند نشان‌دهنده نصب صحیح یا نادرست باشند. اگر صدای غیرطبیعی یا افت در قدرت مشاهده کردید، باید دوباره مراحل نصب بررسی شود. در صورت عملکرد روان و بی‌نقص، دستگاه آماده‌ی استفاده مجدد خواهد بود.

نتیجه گیری

تعویض به‌موقع زغال نه‌تنها به بهبود بازدهی دستگاه منجر می‌شود، بلکه از فرسایش زودرس موتور و اختلالات عملکردی نیز جلوگیری می‌کند. با یادگیری اصولی نحوه باز کردن بدنه، تشخیص نوع زغال، رعایت نکات ایمنی در حین نصب و بررسی نهایی عملکرد دستگاه، می‌توان عمر مفید ابزار را به شکل چشمگیری افزایش داد. در دنیایی که نگهداری صحیح به اندازه خرید تجهیزات باکیفیت اهمیت دارد، چنین دانشی نه‌تنها صرفه‌جویی اقتصادی به همراه دارد، بلکه ضامن تداوم بهره‌برداری حرفه‌ای از ابزار خواهد بود.