آموزش شست و شو و لکه‌بری فرش دستباف

فرش دستباف یکی از بهترین و ارزشمندترین داشته‌هایی است که هر کسی به نوبه خود تلاش می‌کند به بهترین شکل ممکن از آن استفاده و نگهداری کند. اما نگهداری از فرش دست باف به سادگی نگهداری از فرش‌های ماشینی نیست. برای همین هم بسیاری تا جایی که امکان داشته باشد سعی می‌کنند از کثیف و آلوده شدن و لک شدن آن جلوگیری کنند. چون فرش دستباف، ساده شسته نشده و نمی‌توان به طور مکرر همانطور که می‌توان فرش ماشینی را به دست قالیشویی سپرد این نوع از فرش‌ها را هم به قالیشویی سپرد و مانند روز اول هم تحویل گرفت.

در نتیجه لازم است در حفظ و نگهداری فرش دستباف کوشا بود. اما در هر صورت فرش دستباف نیز به مرور زمان نیاز به نظافت پیدا خواهد کرد و برای آنکه جلوه و زیبایی خود را حفظ کند شسته شود. همچنین به دلیل استفاده از فرش دستباف ممکن است بر روی آن لکه‌هایی نیز به وجود آید که پاک کردن و تمیز کردن آن لازم و ضروری بوده در غیر این صورت از کیفیت و زیبایی آن کاسته خواهد شد.

جای نگرانی وجود ندارد اگر چند راهکار و روش را بدانید. چون به راحتی می‌توانید هم در خانه فرش دستبافی که دارید را بشویید و هم در صورت بروز لکه، لکه‌ها را از بین برده و آن را مانند روز اول کنید.

روش‌هایی ساده برای نظافت فرش دستباف

در همین گام نخست این نکته را فراموش نکنید که هرگز از مواد شوینده قلیایی برای تمیز کردن فرش دستباف استفاده نکنید. استفاده از صابون ساخته شده با مواد طبیعی که در آب ولرم مخلوط شده باشد؛ یک محلول مناسب برای تمیز کردن فرش دستباف است. به این صورت که حوله تمیز را درون این محلول کرده و بر روی فرش به صورت دورانی کشیده و سپس بلافاصله با یک حوله خشک و تمیز آن محل را خشک کنید. بعد از آن با یک برس، فرش را به سمت خواب آن شانه بکشید.

همچنین استفاده از محلول‌هایی که مخصوص فرش دستباف تولید شده‌‌اند هم گزینه مناسبی هستند و در حال حاضر در بسیاری از فروشگاه‌های معتبر موجود بوده و می‌توان آنها را به راحتی با توجه به نوع فرش دستباف تهیه و استفاده کرد. برای استفاده از این محلول‌ها می‌توانید به برچسبی که طریقه مصرف در آن نوشته شده است مراجعه کنید و بر اساس همان توضیحات نظافت را انجام دهید.

یکی از ساده‌ترین و راحت‌ترین و البته مطمئن‌ترین روش‌ها برای تمیز کردن فرش دستباف کمک گرفتن از بخارشویی است که قابلیت شستن فرش و موکت را داشته باشد. از آنجایی که بخارشوی بدون استفاده از هیچ مواد شوینده و تنها با کمک بخار آب محیط مورد نظرش را تمیز می‌کند؛ برای همین هم شستن و تمیز کردن فرش دستباف با کمک بخارشوی یک روش آسان و اطمینان بخش است که هم نظافت را به بهترین شکل ممکن انجام می‌دهد، هم محیط درون فرش را ضدعفونی می‌کند و هم هیچ آسیبی به بافت فرش نیز وارد نمی‌کند. بهتر است بعد از استفاده از بخارشوی نیز با یک برس مانند روش‌های قبلی فرش را به سمت خواب آن شانه بکشید.

اما این برس کشیدن برای فرش‌هایی که از جنس ابریشم هستند باید با حساسیت و دقت بیشتری صورت گیرد. چون اگر برس زبر باشد یا به خوبی این برس کشیدن صورت نگیرد می‌تواند به بافت لطیف ابریشمی آن آسیب وارد کند.

برخی از فرش‌های دستباف، رنگ پس می‌دهند و ممکن است زمان شست و شو رنگ‌ها درهم آمیخته و به زیبایی و ظاهر آن آسیب وارد کند. تشخیص این موضوع با یک دستمال نم‌دار سفید رنگ امکان پذیر است. به طوری که این دستمال نم‌دار را می‌توانید بر روی بخشی از فرش بکشید. اگر دستمال رنگ گرفت متوجه می‌شوید که فرش رنگ پس می‌دهد.

اگر فضایی مانند حیاط یا پشت بام برای شست و شوی فرش دارید بعد از آنکه آن را با محلول آب و صابون یا محلول شونیده‌ای که درست کرده یا تهیه کرده‌اید شستید به خوبی آب کشی کنید و سپس با پارو آبگیری کرده و فرصت دهید تا آب به طور کامل از آن خارج شود و بعد از آنکه به مقدار زیادی آب درون فرش کاسته شد آن را از پشت آویزان کرده تا در معرض هوا و نور خورشید خشک شود. بعد از خشک شدن با جارو از سمت خواب فرش آن را جارو کنید تا فرش حالت زیبای قبل خود را به دست آورد.

چند روش برای لکه‌بری فرش دستباف

برای از بین بردن لکه از روی فرش دستباف روش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از روش‌ها با کمک جوش شیرین ممکن خواهد بود. به این صورت که محل لک شده را با جوش شیرین پوشانده و اجازه دهید مدتی بر روی آن بماند. سپس جوش شیرین را از روی لکه پاک کنید. استفاده از آب و سرکه و نمک هم گزینه مناسبی است که با اسپری کردن آب و سرکه به محل مورد نظر می‌توان به خوبی لکه را از بین برد.

محلول شیشه پاک‌کن و آب داغ نیز یک محلول سریع برای از بین بردن لکه‌هایی است که بر روی فرش دستباف به وجود آمده باشد.

استفاده از مواد شوینده معمولی مثلا به اندازه دو قاشق غذا خوری (این مواد شوینده می‌تواند شوینده لباس کودک باشد که PH آن 7 تا 7.5 است)، یک قاشق نرم کننده پارچه و نصف قاشق غذا خوری شوینده اکسیژنه‌ای که با چهار لیتر آب گرم مخلوط شده نیز می‌تواند یک محلول مناسب برای تمیز کردن لکه مورد نظر باشد. با تهیه چنین محلولی و داشتن آن در کنار سایر مواد شوینده‌تان در صورت بروز هر گونه آلودگی و لک در کم‌ترین زمان ممکن می‌توانید عملیات لکه‌برداری را انجام دهید.

محلول‌های دیگری که می‌توانید درست کرده و زمان نیاز برای لکه‌بری استفاده کنید؛ یک قاشق غذا خوری مایع شوینده، یک چهارم پیمانه آمونیاک به همراه یک چهارم پیمانه سرکه است که اگر با 10 لیتر آب مخلوط کنید یک محلول لکه‌بر مناسب درست کرده‌اید. استفاده از مقداری آب اکسیژنه به همراه آب و آبلیمو هم محلول دیگری است که می‌توان برای از بین بردن لکه از روی فرش دستباف استفاده کرد.

این نکته‌ها را قبل از شستن فرش دستباف بدانید

قبل از آنکه فرش خود را با هر روشی که خواستید بشویید بهتر است ابتدا با جاروبرقی گرد و غبار و آلودگی‌هایی که ممکن است بر روی آن مانده باشد را جارو کنید. سپس اگر در محیط خانه می‌خواهید فرش را تمیز کنید با محلول مورد نظر، حوله، اسفنج یا توری که دارید به سمت خواب فرش آن را به صورت دورانی کشیده و با یک حوله خشک، بلافاصله بخشی که تمیز کرده‌اید را خشک کنید. بعد از آن با یک برس سعی کنید بافت فرش را به سمت خواب آن شانه کنید تا فرش به بهترین حالت خود برگردد. سپس درها و پنجره‌ها را باز بگذارید تا با جریان هوا، فرش خشک شود. در صورتی که از فرش دستباف بوی ناخوشایندی بلند شود هم می‌توانید روی آن محلول سرکه و آب را اسپری کنید. وقتی بوی سرکه به طور کامل از بین برود آن بوی نامطبوع نیز از طریق سرکه از بین خواهد رفت و دیگر خبری از بوی بد نیست.

این نکته را فراموش نکنید؛ شستن فرش دستباف با دست، ایمن‌ترین، موثرترین و کامل‌ترین روش تمیز کردن فرش‌های دستباف ظریف ایرانی است به شرط آنکه با دقت و حوصله کافی این کار را انجام گیرد. جارو کشیدن مرتب فرش دستباف و دقت در نگهداری آن به شما کمک خواهد کرد تا فاصله زمانی شستن فرش دستباف را طولانی‌تر کنید. چون در هر صورت شستن مکرر فرش می‌تواند در عمر مفید و زیبایی آن اثرگذار باشد.